Αναγνώστης Πετιμεζάς (Αθήνα, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο).
της Φωτεινής Δαρσινού
φιλολόγου
Ο Αναγνώστης Πετιμεζάς ή Πετμεζάς ήταν λαμπρός αγωνιστής και γόνος της ιστορικής οικογένειας των Πετιμεζάδων. Καταγόταν από ένα ορεινό χωριό της Αχαΐας, τα Σουδενά Καλαβρύτων (Κάτω Λουσοί) και ως ήρωας της ελληνικής επανάστασης του 1821, συνέβαλε τα μέγιστα στον αγώνα κατά των Οθωμανών. Όσον αφορά στη δράση του, συμμετείχε σε μάχες στα Καλάβρυτα, στην Τρίπολη, στα Δερβενάκια και στoν Ακροκόρινθο με αρχηγό τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Eπίσης, έλαβε μέρος στην κήρυξη της επανάστασης στην Αγία Λαύρα.
Το 1822 ο Μαχμούτ Αλή Πασάς Δράμαλης φτάνει στην Πελοπόννησο με σκοπό να καταστείλει την επανάσταση, με αποτέλεσμα όμως να μετρά τεράστιες απώλειες. Αφού πέρασε με το στρατό του από τα Δερβενάκια, όπου υπέστη τριπλή ήττα, έφτασε στην Κόρινθο. Η Κόρινθος έπαιζε σημαντικό ρόλο στην επανάσταση λόγω της γεωπολιτικής και της γεωστρατηγικής θέσης που κατείχε. Μπορούσε να ελέγχει την είσοδο του Μοριά χάρη στο ψηλό και κατάλληλα οχυρωμένο κάστρο, τον Ακροκόρινθο. Ήταν συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε Μοριά και Ρούμελη.
Προτομή Αναγνώστη Πετιμεζά στην πλατεία Ελευθερίας στο Κιάτο.
Ο Δράμαλης καταλαμβάνει τον Ακροκόρινθο και χρησιμοποιεί το φρούριο ως καταφύγιο. Ο Κολοκοτρώνης αναλαμβάνει δράση έτσι ώστε να εμποδίσει πάση θυσία την πορεία του Δράμαλη προς το Ναύπλιο. Έτσι, την 1η Αυγούστου με τη βοήθεια του Πλαπούτα, Π. Γιατράκου, Φ. Χριστόπουλου και Δ. Δεληγιάννη καταλαμβάνει σημαντικές στρατηγικές θέσεις (Θέση Σούλι κοντά στο Κιάτο) και βρίσκεται σε επιφυλακή. Ταυτόχρονα, με τον Ηλία Τσαλαφατίνο, Γεωργάκη Μαυρομιχάλη και Κολιό Μπακόπουλο παίρνει στην κατοχή του τις περιοχές Κλένια, Άγιο Βασίλειο, Άγιο Σώστη και Δερβενάκια. Μ΄ αυτόν τον τρόπο, εμπόδιζε τον Γιουσούφ πασά της Πάτρας να προμηθεύει με τρόφιμα τον στρατό του Δράμαλη. Σκοπός του Κολοκοτρώνη ήταν να εγκλωβιστούν οι Τούρκοι χωρίς τα απαραίτητα για την επιβίωσή τους μέσα στο κάστρο. Ο μόνος τρόπος να λάβει εφόδια ο τουρκικός στρατός ήταν πλέον μέσω του κορινθιακού κόλπου.
Ακροκόρινθος.
Βασιλικό της Σικυώνας (12 Αυγούστου 1822): το τέλος του ήρωα
Ο Δράμαλης στις 7 Αυγούστου κάνει μια πρώτη επίθεση με 5000 στρατιώτες και αποτυγχάνει. Συνεχίζει την προσπάθεια και με διάφορα τεχνάσματα αναγκάζει κάποιους Έλληνες να καταφύγουν σε υψώματα όπως η Βάλτσα και το Βασιλικό. Οι Τούρκοι κατευθύνονται με 3000 στρατιώτες προς το Κιάτο. Ο Ιωάννης (Γενναίος) Κολοκοτρώνης τους καθυστερεί όσο μπορεί μέχρι να φτάσει στο σημείο βοήθεια από τους Πετιμεζαίους, τον Δημήτριο Πλαπούτα και τον Παναγιώτη Γιατράκο.
Στη συνέχεια, στήνεται τουρκική ενέδρα. Ο τουρκικός στρατός κρύβεται σε χαντάκια και σε αμπελώνες και για να πιστέψουν οι Έλληνες ότι έφυγαν βιαστικά από το σημείο, αφήνουν ένα άλογο για δόλωμα με σκοπό να τους παραπλανήσουν. Οι Έλληνες πέφτουν στην παγίδα και αιφνιδιάζονται από τον τουρκικό στρατό. Έπειτα δίνεται εντολή οπισθοχώρησης και προχωρούν προς τη θέση Αρκούδα και τη ρεματιά.
Ο ελληνικός στρατός αγωνίζεται με όλες του τις δυνάμεις, προκειμένου να αναχαιτίσει τον εχθρό. Ο Πετιμεζάς με σθένος και ηρωισμό προσπαθεί να σταματήσει τα υπολείμματα του στρατού του Δράμαλη. Τη 12η Αυγούστου 1822 όμως, μαζί με τον δεκαεπτάχρονο τότε γιο του, Σωτήριο Πετιμεζά, σκοτώνεται στο πεδίο της μάχης, υπερασπιζόμενος την πατρίδα.
Σύγχρονη όψη του κάστρου του Ακροκορίνθου.
Εκείνη την ημέρα σκοτώθηκαν συνολικά 50 Έλληνες. Aν και το σχέδιο του Δράμαλη αρχικά πέτυχε, έπειτα με τη συνεισφορά του Κολοκοτρώνη, οι τουρκικές δυνάμεις απωθήθηκαν και ο Δράμαλης κλείστηκε στον Ακροκόρινθο. Οι απώλειες για τον τουρκικό στρατό ήταν 250 νεκροί και η μάχη έληξε με νίκη των Ελλήνων.
Πηγές:
Σαράντος Ι. Καργάκος, Η Ελληνική Επανάσταση του 1821, Α΄ Τόμος, εκδόσεις Περί Τεχνών, σ.σ. 367, 717-718.
Ελληνική Επανάσταση για τα 200 χρόνια, Η πορεία των Ελλήνων προς την απελευθέρωση, Τόμος Β΄, εκδόσεις Εκδοτική Αθηνών, σελ. 259.
https://www.kalavrytanews.com/2020/08/12-1822.html
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου