Το δεύτερο βίντεο της σειράς «Μικρές Ιστορίες, από τη μεγάλη Ελληνική Ιστορία», του Ανοιχτού Ιδρύματος Εκπαίδευσης από σήμερα είναι διαθέσιμο στο κανάλι του Α.Ι.Ε. στο youtube.
Aπευθύνεται σε παιδιά δημοτικού και είναι βασισμένο στη σχολική ύλη. Το δεύτερο μάθημα πραγματεύεται την ιστορία των Σουλιωτών.
Κείμενο και αφήγηση του γράφοντος.
Οι αγώνες των Σουλιωτών
Σουλιώτες ονομάστηκαν οι Ηπειρώτες βοσκοί που τον 17ο αιώνα, για να γλιτώσουν τη σκλαβιά των Τούρκων, εγκατέλειψαν την περιοχή τους και ανέβηκαν στα απότομα βουνά νοτιοδυτικά των Ιωαννίνων. Εκεί έχτισαν τα χωριά Σούλι, Κιάφα, Αβαρίκο και Σαμονίβα. Ήταν χριστιανοί ορθόδοξοι στο θρήσκευμα και μιλούσαν ελληνικά και αρβανίτικα. Ήταν χωρισμένοι σε γένη ή φάρες. Κάθε φάρα είχε και από έναν αρχηγό. Οι αρχηγοί αποτελούσαν όλοι μαζί το Συνέδριο και εκεί αποφάσιζαν για να συμφέροντα των Σουλιωτών.
Ήταν ικανότατοι πολεμιστές και ζούσαν για να πολεμούν. Όταν δεν βρίσκονταν σε πόλεμο, προετοιμάζονταν γι’ αυτόν. Σαν άλλοι Σπαρτιάτες, ζούσαν λιτά και εξασκούνταν στη χρήση των όπλων. Ήταν έτοιμοι και για αιφνιδιαστική επίθεση κατά του εχθρού, πολλές φορές πολύ μεγαλύτερης δύναμης από τη δική τους, αλλά και για μάχη οχυρωμένοι πίσω από φυσικά εμπόδια. Οι Τούρκοι προσπάθησαν πολλές φορές να υποτάξουν τους Σουλιώτες. Δεν τα κατάφεραν και αρκέστηκαν να κλείσουν συμφωνία μαζί τους ώστε να τους αποδίδουν μόνο ένα μικρό φόρο. Σημαντική βοήθεια στους Σουλιώτες παρείχαν οι ξένες δυνάμεις όταν το χρειάζονταν στον πόλεμο εναντίον των Τούρκων μέσω θαλάσσης, καθώς το Σούλι και τα άλλα χωριά ήταν κοντά στη θάλασσα και είχαν πρόσβαση σ’ αυτήν.
Σε αντίθεση με τους Τούρκους, ο Αλή Πασάς προσπάθησε να αλώσει το Σούλι τρεις φορές. Την πρώτη του εκστρατεία την έκανε ανεπιτυχώς το 1791. Οι Σουλιώτες νίκησαν τους Τουρκαλβανούς μαχητές του Αλή. Τον επόμενο χρόνο, προσπάθησε να πετύχει την κατάκτηση του Σουλίου, με διαφορετικό σχέδιο. Προσποιήθηκε πως θέλει τη βοήθεια των φημισμένων οπλαρχηγών του Σουλίου για να καταλάβει το Αργυρόκαστρο. Οι περισσότεροι αρχηγοί των Σουλιωτών δεν έπεσαν στην παγίδα με εξαίρεση τον Λάμπρο Τζαβέλα. Αυτός με τους άνδρες του συνελήφθησαν αλλά το Σούλι δεν έπεσε στα χέρια του Αλή. Τότε ο Πασάς των Ιωαννίνων προσπάθησε να δελεάσει τον Τζαβέλα να προδώσει την πατρίδα του δίνοντάς του πολλές αμοιβές. Ο Τζαβέλας υποκρίθηκε πως δέχεται, αρκεί να τον αφήσει να πάει στο Σούλι και να εξαπατήσει τους συμπατριώτες του. Σαν αντάλλαγμα θα άφηνε στον Πασά αιχμάλωτο τον γιο του Φώτο. Ο Αλή δέχθηκε αλλά μόλις έφτασε στο Σούλι ο Τζαβέλας, του έστειλε γράμμα στο οποίο έλεγε πως τον γέλασε και δεν θα πρόδιδε την πατρίδα του σε έναν άπιστο. Ήταν όλοι οι Σουλιώτες εκεί οχυρωμένοι και τον περίμεναν. Όσο για τον γιο του, θα έπαιρνε εκδίκηση αν ο Αλή τον σκότωνε. Αν πάλι ο γιος του δεν ήθελε να πεθάνει για την πατρίδα του, δεν ήταν άξιος για γιος του. Ο Αλή πασάς εξαγριώθηκε και ετοίμασε νέα εκστρατεία το 1800. Η πολιορκία κράτησε τρία χρόνια και οι αμυνόμενοι Σουλιώτες στερημένοι από τροφή και νερό, κρατούσαν.
Ο Αλή πασάς βρήκε πρόθυμο τον σουλιώτη Πήλιο Γούση και με δόλο χτύπησαν τους Σουλιώτες από τα νώτα. Μη μπορώντας να αντισταθούν άλλο, έκλεισαν συμφωνία με τον Αλή να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους παίρνοντας τα όπλα και τα πράγματά τους και οι περισσότεροι εγκαταστάθηκαν στην Πάργα και στην Κέρκυρα. Μόνο ο καλόγερος Σαμουήλ έμεινε στο θρυλικό Κούγκι και ανατίναξε τα πολεμοφόδια των Σουλιωτών μπροστά στους Τουρκαλβανούς.
Ακολούθως, οι Σουλιώτες στα Επτάνησα υπηρέτησαν τους Ρώσους και τους Γάλλους. Ένα χρόνο πριν την Εθνεγερσία του 1821 δέχτηκαν πρόταση των Τούρκων να συνδράμουν κατά του Αλή Πασά. Πρόθυμοι συμμετείχαν στις επιχειρήσεις εναντίον του αλλά το 1822 έμειναν αβοήθητοι και εγκαταστάθηκαν στη Στερεά Ελλάδα και στην Πελοπόννησο. Η συνεισφορά τους στην Επανάσταση είχε ήδη ξεκινήσει.
Το βίντεο διαθέσιμο στο κανάλι του Ανοικτού Ιδρύματος Εκπαίδευσης στο youtube:
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου